Trąba powietrzna w Dobrzycy w Wielkopolsce. "Jakby się góry rozstępowały" - RMF24.pl - 50 domów zostało uszkodzonych w wielkopolskiej Dobrzycy i Sośnicy po nawałnicy, która przeszła
Tornado pod Kielcami 21. maja 2019 roku. Fot. Andrzej Mroczek via Sieć Obserwatorów Burz Trąba powietrzna (tornado) – pionowa kolumna powietrza, widoczna dzięki skondensowanej wokół niej parze wodnej, lub uniesionym szczątkom, ściśle łącząca podstawę chmury burzowej (Cumulonimbus) z powierzchnią ziemi. Powstają zazwyczaj w ciepłej połowie roku. Trąby powietrzne powstają w polskich warunkach na dwa sposoby. W przypadku tornad związanych z superkomórkami burzowymi, powstają one na skutek istnienia silnego, rotującego prądu wstępującego (mezocyklonu) w chmurze burzowej. Trąby lądowe i wodne z kolei formują się na skutek silnego, pionowego gradientu temperatur i obecności uskoków wiatru, lub zwiększonej wirowości w dolnej troposferze. Tornada potrafią mieć w polskich warunkach średnicę nawet kilkuset metrów (choć istnieją przypuszczenia historycznych tornad o średnicy ponad jednego kilometra). Wiatr z nimi związany rzadko przekracza w naszym kraju 300 km/h, choć nawet w najnowszej historii występowały silniejsze leje. W wielu miejscach świata, w tym w Europie, notowane są jeszcze silniejsze tornada, w których wiatr przekracza czasem 450 km/h (największa zmierzona radarowo prędkość wiatru to 511 km/h). W języku polskim nie ma wyraźnego rozgraniczenia między tornadem a trąbą powietrzną i oba określenia stosuje się zamiennie. W języku angielskim tornadem określa się trąbę powietrzną związaną z mezocyklonem, jako landspout trąbę lądową, a waterspout trąbę wodną. Rozdziela się też dust devil (diabeł pyłowy), gustnado (tornado szkwałowe), czy inne wiry powietrzne, w tym ogniste, śnieżne, parowe, czy odłamkowe. W naszych publikacjach stosujemy podobną klasyfikację – atmosferyczne zawirowania większe od diabła pyłowego, ale mniejsze od mezocyklonu, mające kontakt z ziemią i chmurą jednocześnie określamy zbiorczo trąbami powietrznymi, mezocyklonalne trąby powietrzne jako tornada, a trąby powietrzne niezwiązane z mezocyklonem jako trąby lądowe lub wodne (zależnie od środowiska w którym wystąpiły). Trąby powietrzne w Polsce nie są zjawiskami częstymi. W ciągu roku zdarza się około 5-10 mezocyklonalnych tornad i mniej więcej 5 trąb lądowych. Zdecydowanie częściej, nawet kilkanaście razy w roku, mamy do czynienia z trąbami wodnymi na Bałtyku, głównie późnym latem i wczesną jesienią. W roku 2019 zanotowaliśmy 7 tornad i 9 trąb lądowych. Przypadek wiru pyłowego, który unosi siano. Siła wiatru nie jest zazwyczaj duża, ponieważ osiąga wartości do 40-50 km/h. Silniejsze podmuchy dla polskich warunków to maksymalnie 70-80 km/h, wiec już są zdolne czynić szkody. Zapewne największym niebezpieczeństwem jest pył wpadający do oczu i uszu, kiedy wir jest w niego zasobny.Czwartek, 15 lipca 2021 (07:34) Aktualizacja: Czwartek, 15 lipca 2021 (08:53) Dziś, 15 lipca, większość regionów Polski objęta jest pogodowymi alertami. Synoptycy ostrzegają przede wszystkim przed upałami, a także przed burzami i ulewami. We wschodniej połowie kraju mogą pojawić się trąby powietrzne. Miejscami porywy wiatru osiągać tam będą do 110 km/h. Spaść też może duży grad. Największa część kraju - od Słupska i Gdańska po Nowy Sącz i Bieszczady - objęta jest wydanymi przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzeżeniami drugiego stopnia - w 3-stopniowej skali - przed upałami. Te alerty obowiązują dzisiaj do wieczora w 10 województwach: w Małopolsce, na Podkarpaciu, w Świętokrzyskiem, Lubelskiem i Łódzkiem, na Mazowszu, Podlasiu, Warmii i Mazurach, Pomorzu i w Kujawsko-Pomorskiem. Również do wieczora, do godziny 20:00, na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie obowiązują ostrzeżenia drugiego stopnia przed burzami z gradem. Najwyższy, trzeci stopień mają natomiast alerty przed burzami z gradem obowiązujące w tej chwili, a maksymalnie do 09:00, w czterech regionach: na Mazowszu i w Łódzkiem oraz niektórych rejonach Świętokrzyskiego i Małopolski. Prognozowane są opady dużego gradu do 3-5 cm średnicy, lokalnie bardzo dużego (powyżej 5 cm). Silnego deszczu z burzami mogą natomiast spodziewać się do północy mieszkańcy Pomorza i Kujawsko-Pomorskiego: tam obowiązuje ostrzeżenie drugiego stopnia. Według prognoz IMGW, w czwartek w całym kraju mocniej powieje: porywy wiatru osiągać będą nawet 100 km/h. Co więcej, we wschodniej połowie kraju mogą pojawić się trąby powietrzne. Tam porywy wiatru mogą osiągać do 110 km/h. Radar burz to aktualna mapa burzowa Polski i Europy. Na żywo pokazuje przemieszczające się chmury i komórki burzowe. Radary burzowe mogą wstępnie ostrzegać przed nawałnicami i wyładowaniami oraz pokazać jak przesuwają się fronty burzowe. Dlatego, jeśli chcesz wiedzieć, gdzie jest burza, gdzie zagrzmi, gdzie spodziewane są opady deszczu - sprawdź mapy burzowe. Śledź burze na radarze pogodowym: Burze mogą występować przez cały rok, jednak ich największa aktywność przypada od kwietnia do października. Latem burze w Polsce występują bardzo często i niespodziewanie. To właśnie wtedy szybko powstają chmury kłębiaste, z których tworzą się chmury burzowe. Letnie miesiące to czas, kiedy burze są gwałtowne z intensywnymi opadami deszczu i gradobiciem. Naukowcy ostrzegają, że "musimy się zacząć przyzwyczajać do tego, co obserwujemy, czyli gwałtownych burz, nawalnych deszczów, ogromnych trąb powietrznych, huraganów". To są wszystko skutki spowodowanej przez człowieka zmiany klimatu - mówił w RMF FM prof. Zbigniew Karaczun z SGGW, ekspert Koalicji Klimatycznej. /RMF FM Po jeszcze więcej informacji odsyłamy Was do naszego nowego internetowego Radia Słuchajcie online już teraz!Radio na bieżąco informuje o wszystkich najważniejszych wydarzeniach w Polsce, Europie i na świecie.W ostatnich tygodniach w środkowej Europie często mamy do czynienia z gwałtownymi burzami, które nierzadko generują trąby powietrzne. W czerwcu tornado spustoszyło kilka miejscowości na